Data posiedzenia

Wyciąg z przepisów orzeczniczych:

Gdy dokumentacja złożona przez Ciebie wraz z wnioskiem będzie uznana za kompletną, wtedy wniosek Twój zostanie skierowany na posiedzenie składu orzekającego, do lekarza o specjalności odpowiedniej do Twojej choroby zasadniczej. Ustalona zostanie data i godzina posiedzenia w Twojej sprawie. O terminie posiedzenia powiadomimy Cię na piśmie na 7 dni przed ustalonym terminem. Przygotuj się do posiedzenia, uważnie przeczytaj zawiadomienie, być może będziesz poproszony o zabranie ze sobą ostatnich potrzebnych dokumentów medycznych.

Jeśli z ważnych przyczyn nie możesz stawić się na posiedzenie, musisz do 14 dni usprawiedliwić swoją nieobecność oraz podać jej przyczynę. Jeśli nie usprawiedliwisz nieobecności – Twój wniosek będzie pozostawiony bez rozpoznania. (§ 7 rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności).

Numer sprawy

Numer sprawy otrzymuje każdy złożony wniosek o wydanie orzeczenia. Nadawany jest chronologicznie według daty złożenia wniosku.
Jeśli składasz wniosek ponownie (nawet w tym samym roku) Twoja sprawa otrzyma nowy numer.

Symbol

Wyciąg z przepisów orzeczniczych:

1. Przy kwalifikowaniu do znacznego, umiarkowanego i lekkiego stopnia niepełnosprawności bierze się pod uwagę zakres naruszenia sprawności organizmu spowodowany przez:

1. upośledzenie umysłowe począwszy od upośledzenia w stopniu umiarkowanym;
2. choroby psychiczne, w tym:
   a) zaburzenia psychotyczne,
   b) zaburzenia nastroju począwszy od zaburzeń o umiarkowanym stopniu nasilenia,
   c) utrwalone zaburzenia lękowe o znacznym stopniu nasilenia,
   d) zespoły otępienne;
3. zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu, w tym:
   a) trwałe uszkodzenie czynności ruchowej jednego lub obu fałdów głosowych,
   b) częściowa lub całkowita utrata krtani z różnych przyczyn,
   c) zaburzenia mowy spowodowane uszkodzeniem mózgu – wyższych ośrodków mowy,
   d) głuchoniemota, głuchota lub obustronne upośledzenie słuchu niepoprawiające się w wystarczającym stopniu po zastosowaniu aparatu słuchowego lub implantu ślimakowego;
4. choroby narządu wzroku, w tym wrodzone lub nabyte wady narządu wzroku powodujące ograniczenie jego sprawności, prowadzące do obniżenia ostrości wzroku w oku lepszym do 0,3 według Snellena po wyrównaniu wady wzroku szkłami korekcyjnymi lub ograniczenie pola widzenia do przestrzeni zawartej w granicach 30 stopni;
5. upośledzenia narządu ruchu, w tym:
   a) wady wrodzone i rozwojowe narządu ruchu,
   b) układowe choroby tkanki łącznej w zależności od okresu choroby i stopnia wydolności czynnościowej,
   c) zapalenie stawów z towarzyszącym zapaleniem stawów kręgosłupa w zależności od stopnia wydolności czynnościowej,
   d) choroby zwyrodnieniowe stawów w zależności od stopnia uszkodzenia stawu,
   e) choroby kości i chrząstek z upośledzeniem wydolności czynnościowej,
   f) nowotwory narządu ruchu,
   g) zmiany pourazowe w zależności od stopnia uszkodzenia i możliwości
   kompensacyjnych;
6. epilepsja w postaci nawracających napadów padaczkowych spowodowanych różnymi czynnikami etiologicznymi lub wyraźnymi następstwami psychoneurologicznymi;
7. choroby układu oddechowego i krążenia, w tym:
   a) przewlekłe obturacyjne i ograniczające, zakaźne choroby płuc prowadzące do niewydolności oddechowej,
   b) nowotwory płuc i opłucnej, prowadzące do niewydolności oddechowej,
   c) wrodzone i nabyte wady serca, choroba niedokrwienna serca, kardiomiopatie, zaburzenia rytmu serca z zaburzeniami hemodynamicznymi kwalifikującymi co najmniej do II stopnia niewydolności serca według Klasyfikacji NYHA,
   d) nadciśnienie tętnicze z powikłaniami narządowymi,
   e) miażdżycę zarostową tętnic kończyn dolnych począwszy od II stopnia niedokrwienia kończyn według Klasyfikacji Fontaine’a,
   f) niewydolność żył głębokich z powikłaniami pod postacią zapaleń i długotrwałych owrzodzeń;
8. choroby układu pokarmowego, w tym:
   a) choroby przełyku powodujące długotrwałe zaburzenia jego funkcji,
   b) stany po resekcji żołądka z różnych przyczyn z licznymi powikłaniami,
   c) przewlekłe choroby jelit o różnej etiologii, powikłane zespołem złego wchłaniania,
   d) przewlekłe choroby wątroby o różnej etiologii w okresie niewydolności wątroby,
   e) przewlekłe zapalenie trzustki wymagające długotrwałej farmakoterapii,
   f) nowotwory układu pokarmowego;
9. choroby układu moczowo-płciowego, w tym:
   a) zaburzenia czynności dróg moczowych prowadzące do niewydolności nerek,
   b) choroby nerek o różnej etiologii prowadzące do ostrej lub przewlekłej mocznicy,
   c) wielotorbielowate zwyrodnienie nerek typu dorosłych,
   d) nowotwory złośliwe układu moczowego i narządów płciowych;
10. choroby neurologiczne, w tym:
    a) naczyniopochodny udar mózgu przemijający, odwracalny, dokonany, prowadzący do okresowych lub trwałych deficytów neurologicznych o różnym stopniu nasilenia,
    b) guzy centralnego układu nerwowego w zależności od typu, stopnia złośliwości, lokalizacji i powstałych deficytów neurologicznych,
    c) pourazowa cerebrastenia i encefalopatia,
    d) choroby zapalne ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego prowadzące do
    trwałych deficytów neurologicznych,
    e) choroby układu pozapiramidowego w zależności od stwierdzanych objawów neurologicznych,
    f) choroby rdzenia kręgowego,
    g) uszkodzenia nerwów czaszkowych i obwodowych o różnej etiologii;
11. inne, w tym:
    a) choroby narządów wydzielania wewnętrznego o różnej etiologii, wywołane nadmiernym wydzielaniem lub niedoborem hormonów w zależności od stopnia wyrównania lub obecności powikłań narządowych, pomimo optymalnego leczenia,
    b) choroby zakaźne lub zespoły nabytego upośledzenia odporności w zależności od fazy zakażenia,
    c) przewlekłe wielonarządowe choroby odzwierzęce w II i III okresie choroby
    zależnie od zmian narządowych,
    d) choroby układu krwiotwórczego o różnej etiologii w zależności od patologicznych zmian linii komórkowych szpiku w procesie hemopoezy,
    e) znacznego stopnia zeszpecenia powodujące stałe ograniczenia w kontaktach międzyludzkich, jak i pracy zawodowej.
12. całościowe zaburzenia rozwojowe, powstałe przed 16 rokiem życia, z utrwalonymi zaburzeniami interakcji społecznych lub komunikacji werbalnej oraz stereotypiami zachowań, zainteresowań i aktywności o co najmniej umiarkowanym stopniu nasilenia.

2. Symbol przyczyny niepełnosprawności, o którym mowa w § 13 ust. 1 pkt 8, ust.2 pkt 9 i ust. 3 pkt 9, oznacza się następująco:

• 01-U – upośledzenie umysłowe;
• 02-P – choroby psychiczne;
• 03-L – zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu;
• 04-O – choroby narządu wzroku;
• 05-R – upośledzenie narządu ruchu;
• 06-E – epilepsja;
• 07-S – choroby układu oddechowego i krążenia;
• 08-T – choroby układu pokarmowego;
• 09-M – choroby układu moczowo-płciowego;
• 10-N – choroby neurologiczne;
•  11-I – inne, w tym schorzenia: endokrynologiczne, metaboliczne, zaburzenia enzymatyczne, choroby zakaźne i odzwierzęce, zeszpecenia, choroby układu krwiotwórczego.
• 12-C – całościowe zaburzenia rozwojowe.

3. Symbol przyczyny niepełnosprawności zawarty w orzeczeniu o niepełnosprawności, stopniu niepełnosprawności lub wskazaniach do ulg i uprawnień odzwierciedla rozpoznanie uszkodzenia lub choroby, która niezależnie od przyczyny jej powstania powoduje zaburzenia funkcji organizmu oraz ograniczenia w wykonywaniu czynności życiowych i aktywności społecznej osoby zainteresowanej lub dziecka.

4. Orzeczenie może zawierać więcej niż jeden symbol przyczyny niepełnosprawności, nie więcej niż trzy symbole schorzeń, które w porównywalnym stopniu wpływają na zaburzenie funkcji organizmu. (§ 32 rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności).

Okres orzeczenia

Wyciąg z przepisów orzeczniczych:

Przy orzekaniu o stopniu niepełnosprawności bierze się pod uwagę możliwość poprawy funkcjonowania (nie chodzi o stan zdrowia) osoby zainteresowanej w samodzielnej egzystencji oraz w pełnieniu ról społecznych – poprzez leczenie, rehabilitację, zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze, środki techniczne, usługi opiekuńcze lub inne działania Naruszenie sprawności organizmu (nie chorobę a jej skutek w postaci naruszenia sprawności) uważa się za:

1. trwałe (stałe) – jeżeli według wiedzy medycznej stan zdrowia nie rokuje poprawy;
2. okresowe – jeżeli według wiedzy medycznej może nastąpić poprawa stanu zdrowia.

Stopień niepełnosprawności osoby zainteresowanej orzeka się na czas określony lub na stałe. (§ 3 ust. 2 i 4 rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności).

Data powstania niepełnosprawności

Wyciąg z przepisów orzeczniczych:

Datę lub okres powstania niepełnosprawności osoby zainteresowanej ustala sie na podstawie przebiegu schorzenia, dokumentacji medycznej lub orzeczeń o inwalidztwie, niezdolności do pracy, wydanych przez organy na podstawie przepisów odrębnych. Jeżeli z przedłożonej dokumentacji, przebiegu schorzenia, orzeczeń o inwalidztwie lub niezdolności do pracy osoby zainteresowanej nie da się ustalić daty lub okresu powstania niepełnosprawności, należy wpisać wyrazy „nie da sie ustalić”. (§ 14 ust. 3, 4 pkt 4 rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności).

Data stopnia niepełnosprawności

Wyciąg z przepisów orzeczniczych:

Datę lub okres powstania stopnia niepełnosprawności osoby zainteresowanej ustala się na podstawie przebiegu schorzenia i dokumentacji medycznej.

Jeżeli z przedłożonej dokumentacji medycznej i przebiegu schorzenia osoby zainteresowanej nie da się ustalić daty lub okresu powstania stopnia niepełnosprawności, za datę tę należy przyjąć datę złożenia wniosku do powiatowego zespołu. (§ 14 ust. 5 i 6 rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności).

Zatrudnienie – niezdolny do pracy

Wyciąg z przepisów orzeczniczych:

Niezdolność do pracy – oznacza całkowitą niezdolność do wykonywania pracy zarobkowej z powodu fizycznego, psychicznego lub umysłowego naruszenia sprawności organizmu. (§ 29 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności).

Zatrudnienie – obniżenie zdolności do pracy

Jeśli w Twoim orzeczeniu znajduje się wskazanie dotyczące odpowiedniego zatrudnienia z wpisem: „obniżona zdolność do wykonywania pracy” oznacza to, że stwierdzono u Ciebie naruszoną sprawność organizmu powodującą ograniczenia w wykonywaniu pracy zarobkowej znacznie obniżające wydajność pracy na danym stanowisku w porównaniu do wydajności, jaką wykazują osoby o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną.

Pracodawca zatrudniając Cię na umowę o pracę zyska dofinansowanie do składek, które musi odprowadzić na ubezpieczenie społeczne. Kwota miesięcznego dofinansowania uzależniona jest od:

• wymiaru Twojego czasu pracy,
• Twojego stopnia niepełnosprawności,
• szczególnych schorzeń (choroby psychiczne, upośledzenie umysłowe, epilepsja oraz choroby narządu wzroku a także całościowe zaburzenia rozwoju, ale schorzenia specjalne muszą być udokumentowane orzeczeniem)
• typu pracodawcy, u którego jesteś zatrudniony.

Szczegóły znajdziesz tutaj.

Jeśli nie pracujesz możesz zarejestrować się w Powiatowym Urzędzie Pracy.

Będziesz wtedy korzystać z usług lub instrumentów określonych w ustawie o promocji zatrudnienia a także skorzystać z ofert pracy skierowanych do osób niepełnosprawnych. Możesz również ubiegać się o jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo na wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej.

Jeśli prowadzisz działalność gospodarczą możesz uzyskać dofinansowanie do obowiązkowych składek na ubezpieczenie społeczne. Szczegóły pod linkiem. Aby uzyskać dofinansowanie należy się zarejestrować na stronie PFRON i postępować zgodnie z instrukcjami.

Wyciąg z przepisów

Przy orzekaniu o stopniu niepełnosprawności osoby, która ukończyła 16 rok życia, zwanej dalej „osobą zainteresowaną”, bierze się pod uwagę: wiek, płeć, wykształcenie, zawód i posiadane kwalifikacje oraz m.in. możliwość całkowitego lub częściowego przywrócenia zdolności do wykonywania dotychczasowego lub innego zatrudnienia – poprzez leczenie, rehabilitację lub przekwalifikowanie zawodowe;

Przy ocenie zdolności do wykonywania zatrudnienia osoby zainteresowanej, która nie była dotychczas zatrudniona, bierze się pod uwagę, czy i jakie zatrudnienie mogłaby podjąć przy uwzględnieniu jej wykształcenia, zawodu i posiadanych kwalifikacji.

Przy ocenie zdolności osoby zainteresowanej do zatrudnienia na stanowisku pracy, przystosowanym dla potrzeb osoby niepełnosprawnej, bierze się pod uwagę, czy osoba ta może być zatrudniona tylko w tych warunkach.

Przy ocenie zdolności do kontynuowania zatrudnienia osoby zainteresowanej, która utraciła zdolność do zatrudnienia na dotychczasowym stanowisku, bierze się pod uwagę zachowane przez tę osobę, mimo naruszonej sprawności organizmu,
możliwości do zatrudnienia po przekwalifikowaniu lub przeszkoleniu zawodowym. (§ 3 i 4 rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności).

Zatrudnienie – stanowisko przystosowane

Przystosowane stanowisko pracy osoby niepełnosprawnej – oznacza stanowisko pracy, które jest oprzyrządowane i dostosowane odpowiednio do potrzeb wynikających z rodzaju i stopnia niepełnosprawności;

Wyciąg z przepisów:

Przy orzekaniu o stopniu niepełnosprawności osoby, która ukończyła 16 rok życia, zwanej dalej „osobą zainteresowaną”, bierze się pod uwagę:

• wiek, płeć,
• wykształcenie, zawód i posiadane kwalifikacje oraz m.in. możliwość całkowitego lub częściowego przywrócenia zdolności do wykonywania dotychczasowego lub innego zatrudnienia – poprzez leczenie, rehabilitację lub przekwalifikowanie zawodowe;

Przy ocenie zdolności osoby zainteresowanej do zatrudnienia na stanowisku pracy,  przystosowanym dla potrzeb osoby  niepełnosprawnej, bierze się pod uwagę, czy osoba ta może być zatrudniona tylko w tych warunkach.

Przy ocenie zdolności do kontynuowania zatrudnienia osoby zainteresowanej, która utraciła zdolność do zatrudnienia na dotychczasowym stanowisku, bierze się pod uwagę zachowane przez tę osobę, mimo naruszonej sprawności organizmu,
możliwości do zatrudnienia po przekwalifikowaniu lub przeszkoleniu zawodowym. (§ 3 i 4 rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności).

Zatrudnienie – warunki chronione

Jeśli w Twoim orzeczeniu znajduje się wskazanie dotyczące odpowiedniego zatrudnienia z określonym wpisem: „zdolna/y do pracy jedynie w warunkach chronionych” oznacza to, że stwierdzono u Ciebie naruszoną sprawność organizmu powodującą niezdolność do pracy na otwartym rynku pracy oraz możliwość zatrudnienia jedynie w warunkach chronionych, czyli gdzie obiekty i pomieszczenia
użytkowane przez zakład pracy odpowiadają przepisom i zasadom BHP, uwzględniają potrzeby osób niepełnosprawnych w zakresie przystosowania stanowisk pracy, pomieszczeń higieniczno-sanitarnych i ciągów komunikacyjnych oraz spełniają wymagania dostępności do nich, i gdzie jest zapewniona doraźna i specjalistyczna opieka medyczna, poradnictwo i usługi rehabilitacyjne a pracodawca zyskał status zakładu pracy chronionej zgodnie z przepisami.

Możesz podjąć zatrudnienie u pracodawcy niezapewniającego warunków chronionych (na otwartym rynku pracy), w przypadkach:

• przystosowania przez pracodawcę stanowiska pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej;
• lub zatrudnienia w formie telepracy.

Kontrolę w zakresie przystosowania stanowiska pracy przeprowadza Państwowa Inspekcja Pracy (po uprzednim zgłoszeniu przez pracodawcę tego faktu).

Pracodawca zatrudniając Cię na umowę o pracę zyska dofinansowanie do składek, które musi odprowadzić na ubezpieczenie społeczne. Kwota miesięcznego dofinansowania uzależniona jest od:

• wymiaru Twojego czasu pracy,
• Twojego stopnia niepełnosprawności,
• szczególnych schorzeń (choroby psychiczne, upośledzenie umysłowe, epilepsja oraz choroby narządu wzroku a także całościowe zaburzenia rozwoju, ale schorzenia specjalne muszą być udokumentowane orzeczeniem)
• typu pracodawcy, u którego jesteś zatrudniony.
  Szczegóły znajdziesz tutaj.

Aktualne ulgi i uprawnienia niepełnosprawnego pracownika znajdziesz tutaj.

Jeśli nie pracujesz możesz zarejestrować się w Powiatowym Urzędzie Pracy. Będziesz wtedy korzystać z usług lub instrumentów określonych w ustawie o promocji zatrudnienia: m.in. szkoleń, stażu, prac interwencyjnych, przygotowania zawodowego dorosłych, studiów podyplomowych a także skorzystać z ofert pracy skierowanych do osób niepełnosprawnych. Możesz również ubiegać się o jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo na wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej. Szczegóły tutaj.

Jeśli prowadzisz działalność gospodarczą możesz uzyskać dofinansowanie do obowiązkowych składek na ubezpieczenie społeczne. Szczegóły pod linkiem. Aby uzyskać dofinansowanie należy się zarejestrować na stronie PFRON i postępować zgodnie z instrukcjami.

Wyciąg z przepisów

Pracodawca prowadzący działalność gospodarczą przez okres co najmniej 12 miesięcy, zatrudniający nie mniej niż 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy i osiągający wskaźniki zatrudnienia osób niepełnosprawnych, o których mowa w pkt 1,
przez okres co najmniej 6 miesięcy, uzyskuje status pracodawcy prowadzącego zakład pracy chronionej, jeżeli:

1. wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych wynosi:
   a) co najmniej 50 %, a w tym co najmniej 20 % ogółu zatrudnionych stanowią osoby zaliczone do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, albo
   b) co najmniej 30 % niewidomych lub psychicznie chorych, albo upośledzonych umysłowo zaliczonych do znacznego albo umiarkowanego stopnia niepełnosprawności;
2. obiekty i pomieszczenia użytkowane przez zakład pracy:
   a) odpowiadają przepisom i zasadom bezpieczeństwa i higieny pracy,
   b) uwzględniają potrzeby osób niepełnosprawnych w zakresie przystosowania stanowisk pracy, pomieszczeń higieniczno-sanitarnych i ciągów komunikacyjnych oraz spełniają wymagania dostępności do nich, a także
3. jest zapewniona doraźna i specjalistyczna opieka medyczna, poradnictwo i usługi rehabilitacyjne;
4. wystąpi z wnioskiem o przyznanie statusu pracodawcy prowadzącego zakład pracy chronionej.(art. 28 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych).

Szkolenie

Jeśli w Twoim orzeczeniu znajdzie się wskazanie dotyczące konieczności przekwalifikowania- wtedy możesz:

• Przekwalifikować się sam. Możesz skorzystać w tym celu z oferty kursów firm szkoleniowych.
• Skorzystać z pomocy pracowników Powiatowego Urzędu Pracy.

Możesz również zwrócić się do ZUS z wnioskiem o przyznanie renty szkoleniowej.

Jeśli spełnisz warunki wymagane do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy i uzyskasz orzeczenie o celowości przekwalifikowania zawodowego ze względu na niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie, możesz otrzymać rentę
szkoleniową. https://www.zus.pl/renta-szkoleniowa

Wyciąg z przepisów orzeczniczych:

Przy orzekaniu o stopniu niepełnosprawności osoby, która ukończyła 16 rok życia, bierze się pod uwagę możliwość całkowitego lub częściowego przywrócenia zdolności do wykonywania dotychczasowego lub innego zatrudnienia – poprzez leczenie, rehabilitację lub przekwalifikowanie zawodowe (§ 3 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności).

Przy ocenie zdolności do kontynuowania zatrudnienia osoby zainteresowanej, która utraciła zdolność do zatrudnienia na dotychczasowym stanowisku, bierze się pod uwagę zachowane przez tę osobę, mimo naruszonej sprawności organizmu, możliwości do zatrudnienia po przekwalifikowaniu lub przeszkoleniu zawodowym (§ 4 ust. 3 rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności).

Osobie zatrudnionej, która w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej utraciła zdolność do pracy na dotychczasowym stanowisku, pracodawca jest obowiązany wydzielić lub zorganizować odpowiednie stanowisko pracy z podstawowym zapleczem socjalnym, nie później niż w okresie trzech miesięcy od daty zgłoszenia przez tę osobę gotowości przystąpienia do pracy. Zgłoszenie gotowości przystąpienia do pracy powinno nastąpić w ciągu miesiąca od dnia uznania za osobę niepełnosprawną (art.14 ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, gdy wyłączną przyczyną wypadku przy pracy było naruszenie przepisów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przez pracownika z jego winy lub jego stanu nietrzeźwości – udowodnione przez pracodawcę.

Zakład aktywności zawodowej

tworzy się celem zatrudnienia osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności i osób zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, u których stwierdzono autyzm, upośledzenie umysłowe lub chorobę psychiczną, by poprzez pracę oraz rehabilitację zawodową i społeczną, przygotować ich do funkcjonowania w środowisku oraz pomóc im w realizacji pełnego, niezależnego, samodzielnego i aktywnego życia na miarę ich indywidualnych możliwości.

Zakład aktywności zawodowej może utworzyć powiat, gmina oraz fundacja, stowarzyszenie lub inna organizacja społeczna, której
statutowym zadaniem jest rehabilitacji zawodowa i społeczna osób niepełnosprawnych. Koszty utworzenia i działania ZAZ są finansowane ze środków PFRON (poprzez samorząd województwa), samorządu terytorialnego lub z innych źródeł. W odróżnieniu od zakładu pracy chronionej funkcjonują one według zasady non profit. Najbliższy zakład aktywności zawodowej prowadzony przez Caritas znajduje się w Borowej Wsi koło Mikołowa. Więcej informacji znajdziesz tutaj. Lista ZAZ.

Wyciąg z przepisów:

Zakład aktywności zawodowej musi zatrudniać, w stosunku do ogółu pracowników, co najmniej 70% osób niepełnosprawnych:

• zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności,
• zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, u których stwierdzono autyzm, upośledzenie umysłowe lub
  chorobę psychiczną (nie więcej niż 35% ogółu zatrudnionych). (rozdział 6 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych).

Terapia zajęciowa

Warsztaty terapii zajęciowej, chociaż zaliczane do rehabilitacji społecznej, stanowią pierwsze ogniwo w procesie włączania osób niepełnosprawnych w aktywne życie zawodowe. Warsztaty terapii zajęciowej w Tychach oraz w Lędzinach prowadzi Caritas. 

Wyciąg z przepisów orzeczniczych:

Warsztat oznacza wyodrębnioną organizacyjnie i finansowo placówkę stwarzającą osobom niepełnosprawnym niezdolnym do podjęcia pracy możliwość rehabilitacji społecznej i zawodowej w zakresie pozyskania lub przywracania umiejętności niezbędnych do podjęcia zatrudnienia.

Cel ten realizuje się poprzez zastosowanie technik terapii zajęciowej, które zmierzają do rozwijania umiejętności wykonywania czynności życia codziennego oraz zaradności osobistej a także rozwijania psychofizycznych sprawności oraz podstawowych i specjalistycznych umiejętności zawodowych, umożliwiających uczestnictwo w szkoleniu zawodowym w celu przekwalifikowania albo podjęcia pracy. Terapię realizuje się na podstawie indywidualnego programu rehabilitacji. Koszty utworzenia i działalności warsztatów terapii są dofinansowywane ze środków Funduszu. (art. 10a i 10b ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.)

Przy ocenie konieczności uczestnictwa w warsztacie terapii zajęciowej bierze się pod uwagę czy upośledzenie organizmu uniemożliwia podjęcie zatrudnienia i istnieje rokowanie do pozyskania lub przywrócenia umiejętności niezbędnych do podjęcia zatrudnienia. W przypadku osób upośledzonych umysłowo i psychicznie chorych przyjmuje się, że taki stan odpowiada orzeczeniu o co najmniej umiarkowanym stopniu niepełnosprawności (§ 5 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności).

Zaopatrzenie

Zakup przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych ułatwiających funkcjonowanie jest dofinansowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ).

Lekarz specjalista wypełnia dla pacjenta druk zlecenia na zaopatrzenie w wyrób medyczny będący przedmiotem ortopedycznym lub środkiem pomocniczym jeżeli, zgodnie z przepisami, uzna, że pacjent musi korzystać z określonego przedmiotu ortopedycznego
lub środka pomocniczego.

Osoby niepełnosprawne mogą ubiegać się również o przyznanie dofinansowania do zakupu ww. przedmiotów z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON).

Niepełnosprawni mieszkańcy miasta Tychy, którzy otrzymali z Narodowego Funduszu Zdrowia refundację zakupu wyżej wspomnianych artykułów i spełnią kryterium dochodowe, mogą ubiegać się w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej o uzyskanie środków na pokrycie wydatków związanych z powyższym zakupem. Mieszkańcy powiatu BieruńskoLędzińskiego powinni się w tym celu zgłosić do Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Lędzinach.

Wyroby medyczne, na które można otrzymać dofinansowanie:

• przedmioty ortopedyczne: m.in. protezy kończyn, aparaty ortopedyczne, wózki inwalidzkie, balkoniki, ortezy (pełna lista tutaj);
• protetyka słuchu: m.in. aparaty słuchowe, systemy wspomagające słyszenie;
• optyka okularowa: soczewki, soczewki kontaktowe lecznicze, obturatory dla dzieci, pomoce optyczne dla niedowidzących;
• zaopatrzenie w środki pomocnicze: m.in. protezy oka, zestawy infuzyjne/wkłucia, worki samoprzylepne jednorazowego użycia, inny sprzęt stomijny, pieluchy anatomiczne, pieluchomajtki, worki do zbiórki moczu, rurka tracheotomijna, krtań elektroniczna (aparat wspomagający mowę), proteza powietrzna – aparat do leczenia obturacyjnego bezdechu sennego, inhalator dyszowy, proteza piersi, peruki, pas przepuklinowy, produkty przeciwodleżynowe (pełna lista tutaj)

Wyciąg z przepisów:

Przy orzekaniu o stopniu niepełnosprawności osoby, która ukończyła 16 rok życia, bierze się pod uwagę m.in. ograniczenia występujące w samodzielnej egzystencji i uczestnictwie w życiu społecznym a także możliwość poprawy funkcjonowania osoby poprzez leczenie, rehabilitację bądź zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze, środki techniczne, usługi opiekuńcze lub inne działania.

Możliwość kompensacji ograniczeń oznacza wyrównywanie dysfunkcji organizmu spowodowanej utratą lub chorobą narządu odpowiednio przez przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne. (§ 3 i 31 rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności).

System wsparcia

Wyciąg z przepisów orzeczniczych:

Przy ocenie konieczności korzystania przez osobę zainteresowaną z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji – bierze się pod uwagę, czy występuje ograniczenie lub brak zdolności do wykonywania czynności stosownie do wieku, płci i środowiska, które uniemożliwia osiągnięcie niezależności ekonomicznej lub fizycznej (§ 5 ust. 1 rozporządzenia w sprawieorzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności).

Ustawa definiuje system środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji jako system usług:

• socjalnych,
• opiekuńczych,
• terapeutycznych
• i rehabilitacyjnych,

świadczonych przez sieć instytucji pomocy społecznej, organizacje pozarządowe oraz inne placówki (art. 6b ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych).

Żeby być zgodnym z definicjami stopni niepełnosprawności wskazanie to określa się pozytywnie począwszy od stopnia umiarkowanego. Osoba zaliczona do stopnia lekkiego nie wymaga wsparcia.

Rehabilitacja osób niepełnosprawnych to zespół działań, w szczególności organizacyjnych, leczniczych, psychologicznych, technicznych, szkoleniowych, edukacyjnych i społecznych, zmierzających do osiągnięcia, przy aktywnym uczestnictwie tych osób, możliwie najwyższego poziomu ich funkcjonowania, jakości życia i integracji społecznej.

Rehabilitacja lecznicza osób niepełnosprawnych odbywa się na podstawie odrębnych przepisów.

Rehabilitacja zawodowa ma na celu ułatwienie osobie niepełnosprawnej uzyskania i utrzymania odpowiedniego zatrudnienia i awansu zawodowego przez umożliwienie jej korzystania z poradnictwa zawodowego, szkolenia zawodowego i pośrednictwa
pracy. Szczegóły w Powiatowym Urzędzie Pracy.

Rehabilitacja społeczna ma na celu umożliwianie osobom niepełnosprawnym uczestnictwa w życiu społecznym.
Rehabilitacja społeczna realizowana jest przede wszystkim przez:

1. wyrabianie zaradności osobistej i pobudzanie aktywności społecznej osoby niepełnosprawnej;
2. wyrabianie umiejętności samodzielnego wypełniania ról społecznych;
3. likwidację barier, w szczególności architektonicznych, urbanistycznych, transportowych, technicznych, w komunikowaniu się i dostępie do informacji, mieszkańcy Tychów załatwią sprawę w MOPS a powiatu Bieruńsko-Lędzińskiego – w PCPR;
4. kształtowanie w społeczeństwie właściwych postaw i zachowań sprzyjających integracji z osobami niepełnosprawnymi.
   (art. 7, 8 i 9 ww. ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych).

Organizacje pozarządowe, na podstawie swoich statutowych celów, zajmują się wsparciem w obszarach, w których wsparcie instytucjonalne jest ograniczone. najczęściej zapewniają pomoc doradcy zawodowego, psychologa bądź prawnika.
Umożliwiają również warsztaty grupowe. Lokalna baza organizacji znajduje się tutaj (dla Tychów) oraz tutaj (dla powiatu Bieruńsko-Lędzińskiego).

Opieka

Jeśli w Twoim orzeczeniu zaznaczono, że wymagasz zapewnienia opieki innych osób oznacza to, że orzeczono u Ciebie stopień znaczny.

Przysługuje Ci wiele ulg i uprawnień. Opisaliśmy je dla Ciebie w ulotce, którą znajdziesz na naszej stronie internetowej z zakładce: „dokumenty do pobrania”.

Wyciąg z przepisów orzeczniczych:

Do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. (art. 28 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych).

Konieczność sprawowania opieki – co oznacza całkowitą zależność osoby od otoczenia, polegającą na pielęgnacji w zakresie higieny osobistej i karmienia lub w wykonywaniu czynności samoobsługowych, prowadzeniu gospodarstwa domowego oraz ułatwiania kontaktów ze środowiskiem.

Konieczność udzielania pomocy, w tym również w pełnieniu ról społecznych – co oznacza zależność osoby od otoczenia, polegającą na udzieleniu wsparcia w czynnościach samoobsługowych, w prowadzeniu gospodarstwa domowego, współdziałania w procesie leczenia, rehabilitacji, edukacji oraz w pełnieniu ról społecznych właściwych dla każdego człowieka, zależnych od wieku, płci, czynników społecznych i kulturowych. Przez długotrwałą opiekę i pomoc w pełnieniu ról społecznych rozumie się konieczność jej sprawowania przez okres powyżej 12 miesięcy. Pracownik socjalny jako członek powiatowego zespołu biorący udział w posiedzeniu
składu orzekającego, sporządza ocenę, w których określa w szczególności:

• występujące ograniczenia w zdolności do samodzielnej egzystencji i pełnieniu ról społecznych,
• stopień uzależnienia od innych osób w codziennym funkcjonowaniu,
• zakres koniecznej opieki lub pomocy innych osób oraz systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji.

(§ 20 i 28 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności).

Współudział

Jeśli w orzeczeniu Twojego dziecka zaznaczono, że wymaga ono stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji oznacza to, że przysługuje Ci zasiłek pielęgnacyjny opisany w ulotce informacyjnej, którą znajdziesz na naszej stronie internetowej z zakładce: „dokumenty do pobrania”.

Wyciąg z przepisów orzeczniczych:

Jednym z kryteriów zaliczenia dziecka do osób niepełnosprawnych jest stwierdzenie znacznego zaburzenia funkcjonowania organizmu, wymagającego systematycznych i częstych zabiegów leczniczych i rehabilitacyjnych w domu i poza domem. (§ 1 ust 3 rozporządzenia w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16 roku życia)

Konieczność współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji jak i inne ograniczenia w funkcjonowaniu występujące u dzieci niepełnosprawnych porównywane są do ograniczeń i współudziału jaki należy zapewnić zdrowemu dziecku z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną właściwą dla wieku dziecka. (§ 3 ust. 1. pkt 2 rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności).

Zamieszkiwanie w oddzielnym pokoju

Dodatek mieszkaniowy jest świadczeniem pieniężnym przyznawanym przez gminę, dla osób które nie są w stanie pokryć kosztów najmu lokalu mieszkalnego. Jest on uzależniony m.in. od dochodu w rodzinie oraz metrażu mieszkania.

Orzeczenie ze wskazaniem dotyczącym konieczności zamieszkiwania w oddzielnym pokoju daje możliwość ubiegania się o dodatek mieszkaniowy pomimo niespełniania kryterium dotyczącego powierzchni użytkowej. Normy powierzchni użytkowej lokalu powiększa się właśnie o 15m2, jeżeli zamieszkuje w nim osoba niepełnosprawna poruszająca się na wózku inwalidzkim lub osoba niepełnosprawna, której niepełnosprawność wymaga zamieszkiwania w oddzielnym pokoju.

Wyciąg z przepisów orzeczniczych:

Przy ocenie konieczności korzystania przez osobę zainteresowaną z prawa do zamieszkiwania w oddzielnym pokoju – bierze się pod uwagę rodzaj niepełnosprawności, w szczególności, czy osoba porusza się na wózku inwalidzkim, jest leżąca, ma znaczne ograniczenia w przyjmowaniu pokarmów i innych czynnościach fizjologicznych. (§ 5 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności).

Uzasadnienie

Wyciąg z przepisów orzeczniczych:

Uzasadnienie orzeczenia o ustaleniu stopnia niepełnosprawności powinno zawierać w szczególności wskazanie faktów, które uznano za istotne w sprawie i udowodnione, dokumentów potwierdzających ustalenie stopnia niepełnosprawności. (§ 13 ust. 4 rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności).